Da bi se napravio kvalitetan plan treninga, neophodno je znati na koji način tijelo proizvodi energiju. Tijelo proizvodi energiju na 3 načina:

• aerobni,
• glikogeni i
• fosfageni.

Aerobni motoričko energetski sistem

Tijelo energiju proizvodi oksidacijom (sagorijevanjem) deponovanih masti (triglicerida), koje su nastale u prethodnom periodu kao posljedica prevelikog unosa ugljikohidrata. Unešene ugljikohidrate organizam prvo pretvara u glukozu, zatim u glikogen (1 g šećera se vezuje za 2,7 ml vode), zatim u gliceride a potom u trigliceride. Ovaj motoričko energentski sistem tijelo uključuje prilikom aktivnosti niskog energetskog intenziteta i dugog trajanja (hodanje, sporo trčanje, spora voznja bicikla itd). Indikator rada tijela u ovom režimu je niska srčana tenzija (ispod 120 otkucaja u muinuti). Ovaj energetski sistem se uključuje nakon otprilike 3 minuta kontinuiranog fizičkog napora.

Glikogeni motoričko energetski sistem

Tijelo energiju proizvodi oksidacijom (sagorijevanjem) šećera (glikogena) koji je u organizam unešen u kratkom vremenskom periodu neposredno prije fizičke aktivnosti. Nakon unosa ugljikohidrata i porasta nivoa šećera (glugoze) u krvi, pankreas luči insulin u cilju snižavanja šećera u krvi. Insulin otvara membrane mišićnih i masnih ćelija (povećava njihovu propustljivost) i tako omogućava da se glukoza iz krvotoka prvo deponuje kao glikogen u citoplazmu. Ukupne zalihe glikogena su oko 400g i nalaze se u krvotoku, zidu jetre i citoplazmi. Višak glikogena organizam pretvara u gliceride pa u trigliceride i deponuje ih kao masno tkivo. Ovaj motoričko energentski sistem tijelo uključuje prilikom aktivnosti srednjeg energetskog intenziteta i srednjeg trajanja – aktivnosti koje su po svom karakteru na granici između aerobnih i anaerobnih (trčanje, plivanje, boks i sl). Indikator rada tijela u ovom režimu je srednje visoka srčana tenzija (preko 120 otkucaja u muinuti). Ovaj energetski sistem se uključuje nakon otprilike 15 sekundi kontinuiranog fizičkog napora i aktivan je do 45 sekunde visokog odnosno 3 minute niskog intenziteta.

Fosfageni motoričko energetski sitem

Tijelo energiju proizvodi bez kiseonika (anaerobno) i to hemijskom reakcijom u kojoj se adenozin tri fosfat (ATP) pretvara u adenozin di fosfat (ADP). Lanac od 1 molekule adenozina i 3 molekula fosfata (ATP) puca i dolazi do oslobađanja 1 molekula fosfata što je praćeno velikim oslobađanjem energije kojom tijelo izvršava fizički rad. Kao kao rezultat ovog procesa nastaje ADP ( adenozin di fosfat – lanac od 1 molekule adenozina i 2 molekule fosfata). Ukupne zalihe ATP su male zbog čega tijelo uključuje ovaj motoričko energetski sitem samo u ekstremnim situacijama kad je neophodno proizvesti ogromnu energiju u kratkom vremenskom periodu (od 3 do 7 a maksimalno 15 sekundi). Sportske aktivnosti koje se odvijaju u ovom motoričko energetskom režimu su dizanje tegova (do 6 ponavljanja), sprint, bacačke discipline itd.

Sviđa Vam se ovaj članak i želite saznati nešto više o tome da li trenirate pravilno? Kliknite OVDJE i naručite plan treninga ili online mentrostvo!